Rules of the tenses
Riaghailtean nan tràthan
Let's take a look at the verb rules for each of the tenses we have seen, past, future and conditional. Some dialects lenite f after nach .
AN TRÀTH CAITHTE - REGULAR
FIRST LETTER | ADD | QUESTION | POSITIVE | NEGATIVE | NEGATIVE QUESTION |
consonants | _h | An do c h uir? | C h uir | Cha do c h uir | Nach do c h uir? |
l, n, r, sg, sm, st, sp | An do leugh? | Leugh | Cha do leugh | Nach do leugh? | |
f-vowels | dh'fh_ | An do dh'fh àg? | Dh'fh àg | Cha do dh'fh àg | Nach do dh'fh àg? |
Vowels | dh'_ | An do dh' ith? | Dh' ith | Cha do dh' ith | Nach do dh' ith? |
AN TRÀTH TEACHDAIL - REGULAR
FIRST LETTER | ADD | QUESTION | POSITIVE | NEGATIVE | NEGATIVE QUESTION |
consonants | _(a)idh | An cuir? | Cuir idh | Cha c h uir | Nach cuir? |
l, n, r, sg, sm, st, sp | _(a)idh | An leugh? | Leugh aidh | Cha leugh | Nach leugh? |
f-vowels | _(a)idh | A m fàg? | Fàg aidh | Cha n f h àg | Nach fàg?* |
Vowels | _(a)idh | An ith? | Ith idh | Cha n ith | Nach ith? |
We saw an tràth cumhach (the conditional tense) in Cuspair 2, Cuspair 4 and Cuspair 5. Here are some examples with regular and irregular verbs:
AN TRÀTH CUMHACH - REGULAR
FIRST LETTER | ADD | QUESTION | POSITIVE | NEGATIVE | NEGATIVE QUESTION |
consonants | _h_(e)adh | An cuir eadh ? | C h uir eadh | Cha c h uir eadh | Nach cuir eadh ? |
l, n, r, sg, sm, st, sp | _(e)adh | An leugh adh ? | Leugh adh | Cha leugh adh | Nach leugh adh ? |
f-vowels | dh'_h_(e)adh | A m fàg adh ? | Dh'fh àg adh | Cha n fh àg adh | Nach fàg adh ?* |
Vowels | dh'_(e)adh | An ith eadh ? | Dh' ith eadh | Cha n ith eadh | Nach ith eadh ? |
AN TRÀTH CUMHACH - IRREGULAR
QUESTION | POSITIVE | NEGATIVE | NEGATIVE QUESTION | |
rach | An rach adh ? | Rach adh | Cha rach adh | Nach rach adh ? |
An deigh eadh ? | Dheigh eadh | Cha deigh eadh | Nach deigh eadh ? | |
thig | An tig eadh ? | Thig eadh | Cha tig eadh | Nach tig eadh ? |
thoir | An toir eadh ? | Bheireadh | Cha toir eadh | Nach toir eadh ? |
dèan | An dèan adh ? | D h èan adh | Cha dèan adh | Nach dèan adh ? |
faigh | Am faigh eadh ? | Gheibheadh | Cha n f h aigh eadh | Nach faigh eadh ?* |
faic | Am faic eadh ? | Chitheadh | Cha n f h aic eadh | Nach faic eadh ?* |
can | An can adh ? | C h an adh | Cha c h an adh | Nach can adh ? |
That's quite a lot to remember, but you can always save these useful tables in your favourites or bookmarks.